Ryzyka i szanse
Norma ISO 45001 definiuje ryzyko jako efekt niepewności , efekt jako skutek odbiegający od oczekiwań zarówno pozytywny jak i negatywny. Ryzyko często odnosi się do potencjalnych wydarzeń oraz konsekwencji. Przykładem ryzyka może być upadek z wysokości.
Ryzyka i szanse są przywoływane w wielu miejscach w normie jak:
6.1 działania do zaadresowania ryzyk i szans
6.1.1 Ogólne
6.1.2.2/3 Ocena ryzyka i szans BHP…..
6.1.4 Planowanie działań
6.2.1 Cele BHP
9.3 Przegląd Zarzadzania
Ryzyko BHP jest to połączenie prawdopodobieństwa wystąpienia niebezpiecznych wydarzeń w czasie pracy lub przypadków narażenia na niebezpieczeństwo oraz stopnia ciężkości urazu lub choroby, które mogą być skutkiem takich wydarzeń.
Natomiast szanse BHP są to okoliczności lub zbiór okoliczności, które mogą prowadzić do poprawy wyników BHP.
Przy określaniu ryzyk i szans należy wziąć pod uwagę:
Zagrożenia (6.1.2.1 )Ryzyka i szanse związane z systemem zarządzania(6.1.2.2/3), Ryzyka i szanse (6.1.2.2/3), wymagania prawne i inne (6.1.3). Zarówno ryzyka jak i szanse muszą być spójne z celami, tak aby zagwarantować, że SZBHP jest je w stanie osiągnąć.
Ryzyka i możliwości muszą być udokumentowane.
Identyfikacja zagrożeń.
Aby stworzyć pełną ocenę ryzyk i szans należy zacząć od zidentyfikowania zagrożeń, które mogą wystąpić w organizacji. Ważnym jest aby stworzyć możliwość ciągłej aktualizacji zagrożeń w przypadkach gdy pojawią się nowe zagrożenia związane z nową działalnością, nowymi budynkami/lokalizacjami, nowymi stanowiskami lub sprzętami.
Identyfikację zagrożeń należy rozpocząć od wypisania wszystkich stanowisk pracy występujących w organizacji, a następnie dokonaniu analizy pod kontem:
- wykonywane czynności oraz sposób i czas ich wykonywania,
- stosowane środki techniczne/ infrastruktura (maszyny, urządzenia, narzędzia),
- stosowane materiały/substancje podstawowe, pomocnicze i ich skład chemiczny,
- stosowaną technologię prac,
- używane czynniki energetyczne (energia elektryczna, energia cieplna, sprężone powietrze, inne media pod ciśnieniem różnym od ciśnienia atmosferycznego),
- sposób organizacji prac (praca pod nadzorem, praca samodzielna, praca w zespole),
- wyrób końcowy, co na danym stanowisku wytwarzają pracownicy – bezpieczeństwo wyrobu,
- warunki środowiska pracy, w jakich pracują pracownicy, czyli zapylenie, hałas, oświetlenie, czynniki chemiczne, czynniki biologiczne, temperaturę, wilgotność powietrza,
- stan techniczny obiektu, w którym jest wykonywana praca: posadzki, przejść, dojść, wejść, schodów, stropów, ścian,
- czy praca jest wykonywana na poziomie otoczenia czy na wysokości,
- wymagania kwalifikacyjne i zdrowotne pracowników,
- osoby zatrudnione: kobiety, mężczyźni, młodociani, niepełnosprawni,
- stosowane zabezpieczenia techniczne, organizacyjne, ochrony zbiorowe i indywidualne, zabezpieczenia proceduralne (instrukcje) przy poszczególnych maszynach, urządzeniach, sieciach oraz wykonywanych czynnościach,
- warunki zachowania ergonomii,
- oznakowania, sygnalizację;
- czynnik ludzki
- istotne wydarzenia z przeszłości (wypadki, awarie)
- sytuacje, do jakich dochodzi w bliskim sąsiedztwie miejsca pracy w efekcie podejmowanych czynności
Mając taki wykaz możemy przejść do wyboru metody oceny ryzyka
W jaki sposób ?
Przykładową metodą oceny ryzyka może być FMEA,
Przykład dla stanowiska : pracownik budowlany, dla właściwości praca na wysokości jednym ze zidentyfikowanych zagrożeń może być upadek z wysokości.
Dla takiego zagrożenia identyfikujemy odpowiednie do typu pracy, organizacji podatności np. stan trzeźwości pracownika może być przyczyną wystąpienia zagrożenia – upadek z wysokości. Ponieważ według organizacji Prawdopodobieństwo [P] wystąpienia jest wysokie [3] oraz skutek wystąpienia jest znaczący [3] to Ryzyko [R] będzie wynikiem iloczynu tych dwóch liczb 3*3=9. Z przyjętych kryteriów odczytujemy, ze ryzyko na poziomie 9 jest ryzykiem wysokim – w ty przypadku planujemy działania mające zminimalizować ryzyko.
Organizacja może użyć różnych metod oceny ryzyka, adresowania działań w kontekście zagrożeń, jako części swojej strategii. Metoda i jej złożoność nie zależą od wielkości organizacji, a od zagrożeń jakie występują w organizacji.
Pamiętać należy jednak o definicji ryzyka: kombinacja prawdopodobieństwa…i ciężkości …
Metody oceny ryzyka można znaleźć w
Norma ISO 31000 Zarządzanie Ryzykiem:
- Zarządzanie Ryzykiem Wstęp – ISO 31000
- Zarządzanie Ryzykiem Wdrożenie – ISO 31000
Pozostałe standardy, które mogą być używane:
- ISO/IEC Guide 73 – Zarządzanie ryzykiem- Vocabulary
- BS 31100 Zarządzanie ryzykiem – Schemat postepowania i wskazówki do implementacji ISO 31000
- IEC 31010, Szczegóły oceny ryzyka, proces, wybór/porównanie narzędzi, technik oceny ryzyka
Zapraszamy do kontaktu i współpracy:
mailto:biuro@pcc-cert.pl